از کجا بفهمم سنگ لوزه دارم؟30 مهر 1402

سنگ لوزه وضعیتی است که بر لوزه ها، که دو توده از بافت نرم واقع در پشت گلو هستند، تأثیر می گذارد. این سنگ‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که بقایایی مانند ذرات غذا، سلول‌های مرده و مخاط در شکاف لوزه‌ها به دام افتاده و به مرور زمان کلسیفیه شوند. در این مقاله، دلایل ایجاد سنگ لوزه را بررسی می کنیم و اهمیت درک این وضعیت را بررسی می کنیم.

سنگ لوزه چیست و علل ایجاد آن

لوزه ها یا سنگ لوزه ها رسوبات کلسیفیه ای هستند که در شکاف لوزه ها تشکیل می شوند. بهداشت نامناسب دهان و دندان، وجود لوزه‌های مخفی و التهاب مزمن لوزه‌ها از دلایل اصلی ایجاد آن‌ها هستند. در ادامه هر یک از علل های ایجاد سنگ لوزه را به طور مختصر مورد بحث قرار خواهیم داد.

• تشکیل سنگ لوزه

لوزه ها زمانی تشکیل می شوند که باقی مانده ها، باکتری ها و سایر مواد در لوزه ها جمع شوند. با گیر افتادن این مواد در شکاف ها، به تدریج سفت می شوند و سنگ های کوچک، زرد یا سفید را تشکیل می دهند. مکانیسم دقیق تشکیل سنگ لوزه هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما عوامل خاصی در این فرآیند نقش دارند.

• بهداشت ضعیف دهان

یکی از دلایل اصلی ایجاد سنگ لوزه، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است. عدم رعایت یک برنامه مراقبت از دهان و دندان می تواند منجر به تجمع باکتری ها، ذرات غذا و مخاط در دهان و گلو شود. این مواد محیطی ایده آل برای تشکیل سنگ لوزه فراهم می کنند.

• التهاب لوزه مزمن

افراد مبتلا به تونسیلیت مزمن، التهاب لوزه ها که برای مدت طولانی ادامه دارد، بیشتر مستعد ابتلا به سنگ لوزه هستند. وجود دائمی عفونت در لوزه ها محیطی را ایجاد می کند که تجمع باقی مانده ها را تسهیل می کند و احتمال تشکیل سنگ را افزایش می دهد.

• مخاط

مخاط بینی دیگر از عوامل موثر در تشکیل تونسیلولیت است. هنگامی که مخاط اضافی از حفره بینی در گلو جریان می یابد و در لوزه ها می نشیند، می تواند با باقی مانده های دیگر مخلوط شود و منجر به تشکیل سنگ شود. آلرژی‌ها، عفونت‌های سینوسی و سایر بیماری‌های تنفسی می‌توانند باعث ترشح بعد از بینی شوند که این خطر را تشدید می‌کند.

• لوزه های کریپتیک

برخی افراد لوزه‌های مرموز دارند، به این معنی که لوزه‌هایشان دارای شکاف‌هایی عمیق است. این شرایط آناتومیکی باعث می شود که بقایا راحت تر به دام بیفتند و احتمال تشکیل سنگ لوزه را افزایش می دهد.

علائم و نشانه های سنگ لوزه

تشخیص زودهنگام و درمان می تواند به کاهش ناراحتی و جلوگیری از عوارض مرتبط با سنگ لوزه کمک کند. مراقب سلامت گلو خود باشید و در صورت لزوم مراجعه به پزشک را در اولویت قرار دهید. برای کاهش خطر ابتلا به سنگ لوزه و سایر عفونت های گلو، هوشیار باشید و بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید.

در این قسمت از مقاله، علائم و نشانه‌های سنگ لوزه را مورد بحث قرار می‌دهیم تا به شما در شناسایی این وضعیت و جستجوی مراقبت‌های پزشکی مناسب کمک کنیم.

• گلودرد:

یکی از شایع ترین علائم سنگ لوزه، گلودرد است. ممکن است گلو خراشیده شود و بلع دردناک باشد. سطح ناراحتی می تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد.

• لوزه های قرمز و متورم

لوزه های عفونی معمولا قرمز و متورم به نظر می رسند. همچنین ممکن است لکه های سفید یا زرد یا لکه های پر از چرک روی سطح خود داشته باشند. در موارد شدید، تورم می تواند قابل توجه باشد و باعث مشکل در تنفس شود.

• درد یا حساسیت در گردن

گاهی اوقات سنگ لوزه می تواند باعث درد یا حساسیت در گردن شود. این به دلیل التهاب و تورم لوزه ها است که می تواند غدد لنفاوی اطراف را تحت تاثیر قرار دهد.

• تب

در بسیاری از مواقع سنگ لوزه با تب همراه است. پاسخ بدن به عفونت می تواند منجر به افزایش دمای بدن شود. شدت تب بسته به فرد و علت اصلی التهاب لوزه می تواند متفاوت باشد.

• مشکل در بلع

لوزه های ملتهب می توانند بلع را دشوار و دردناک کنند. این می تواند منجر به کاهش اشتها و بی میلی به خوردن یا نوشیدن شود. مهم است که در این مدت هیدراته بمانید و مایعات آرام بخش سرد یا گرم مصرف کنید.

• بوی بد دهان

به دلیل وجود عفونت و التهاب در لوزه، افراد مبتلا به سنگ لوزه ممکن است بوی بد دهان یا طعم بد را در دهان خود تجربه کنند. این بوی نامطبوع به دلیل تجمع باکتری ها و عفونت ها در گلو ایجاد می شود.

 عوارض سنگ لوزه

اگرچه التهاب لوزه ها یک بیماری شایع است، اما نباید آن را ساده گرفت، زیرا به طور کلی می تواند منجر به عوارض مختلفی شود. تشخیص سریع و درمان مناسب برای جلوگیری از ایجاد آبسه های پری لوزه، تب روماتیسمی، عفونت کلیه و ذات الریه ضروری است.

اگر شما یا عزیزانتان علائم مداوم یا شدید التهاب لوزه را تجربه می کنید، مهم است که برای تشخیص دقیق و مدیریت مناسب با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید. به یاد داشته باشید که درمان زودهنگام برای حفظ سلامتی و جلوگیری از عوارض احتمالی بسیار مهم است  در این قسمت مقاله به بررسی عوارض مختلف سنگ لوزه می پردازیم.

• آبسه پری لوزه

یکی از جدی ترین عوارض سنگ لوزه، ایجاد آبسه پری لوزه است. این زمانی اتفاق می‌افتد که عفونت از لوزه‌ها به بافت‌های اطراف گسترش می‌یابد و منجر به تشکیل مجموعه‌ای دردناک از چرک می‌شود. علائم آبسه پری لوزه ممکن است شامل درد شدید گلو، مشکل در باز کردن دهان و تورم غدد لنفاوی باشد. مراقبت فوری پزشکی برای جلوگیری از بروز عوارض بیشتر ضروری است.

• تب روماتیسمی

در برخی موارد، سنگ لوزه درمان نشده یا عود کننده می تواند منجر به تب روماتیسمی شود. این یک اختلال التهابی است که در درجه اول بر قلب، مفاصل، پوست و مغز تاثیر می گذارد. تب روماتیسمی می تواند باعث آسیب طولانی مدت دریچه های قلب شود و ممکن است نیاز به درمان شدید و نظارت دقیق داشته باشد. بنابراین، درمان فوری سنگ لوزه ها برای جلوگیری از پیشرفت تب روماتیسمی ضروری است.

• عفونت کلیه

سنگ لوزه ناشی از نوع خاصی از باکتری به نام استرپتوکوک پیوژنز می تواند خطر ابتلا به عفونت کلیه را افزایش دهد، که وضعیتی به نام گلومرولونفریت پس از استرپتوکوک است. این عفونت می تواند به رگ های خونی کوچک در کلیه ها آسیب برساند و منجر به اختلال در عملکرد کلیه شود. درمان فوری پزشکی برای جلوگیری از آسیب طولانی مدت کلیه ها بسیار مهم است.

• پنومونی

در صورت درمان نشدن، سنگ لوزه ها همچنین می توانند به ذات الریه تبدیل شوند، به ویژه در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف یا سایر بیماری های زمینه ای دارند. ذات الریه یک عفونت جدی ریه است که می تواند علائمی مانند تب، سرفه، درد قفسه سینه و مشکل در تنفس ایجاد کند. در صورت بدتر شدن یا تداوم علائم سنگ لوزه، مراجعه به پزشک ضروری است.

روش درمان برای سنگ لوزه

با وجود اینکه سنگ‌های لوزه معمولاً یک نگرانی جدی برای سلامتی نیستند، اما می‌توانند برای افراد مبتلا آزاردهنده باشند. در این قسمت از مقاله، روش‌های درمانی مختلف برای سنگ‌های لوزه را بررسی خواهیم کرد.

• پیشگیری

در بسیاری از موارد، سنگ های لوزه را می توان با اقدامات محافظه کارانه ای که می توان در خانه انجام داد، مدیریت کرد. اقدامات شامل موارد زیر هستند؛

• غرغره آب نمک: غرغره با آب نمک گرم می تواند به جدا شدن و از بین بردن سنگ های لوزه کمک کند و در عین حال التهاب و ناراحتی را نیز کاهش دهد.

• حفظ بهداشت دهان و دندان: مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهانشویه ضد عفونی کننده می تواند به جلوگیری از تشکیل سنگ لوزه ها و کنترل بوی بد دهان کمک کند.

• دهان شویه های غیر الکلی: استفاده از دهان شویه های غیر الکلی حاوی مواد اکسیژن رسان می تواند به از بین بردن باکتری ها و کاهش تشکیل سنگ های لوزه کمک کند.

• هیدراته ماندن منظم: نوشیدن مقدار زیادی آب می تواند به مرطوب نگه داشتن دهان و جلوگیری از تجمع  باکتری هایی که در تشکیل سنگ لوزه ها نقش دارند، کمک کند.

• درمان های پزشکی

اگر اقدامات محافظه کارانه نتواند این عارضه را تسکین دهد، ممکن است درمان های پزشکی ضروری باشند. برخی از روش های پزشکی برای مدیریت سنگ لوزه عبارتند از:

• برداشتن دستی: در برخی موارد، یک متخصص ممکن است سنگ های لوزه را به صورت دستی با استفاده از ابزارهای تخصصی یا سواب های پنبه ای خارج کند. این روش معمولا تحت بی حسی موضعی انجام می شود و به طور کلی بی خطر و موثر است.

• کریپتولیز لیزری: این روش کم تهاجمی شامل استفاده از فناوری لیزر برای تغییر شکل کریپت‌های لوزه‌ها است که در آن سنگ‌های لوزه معمولاً یافت می‌شوند. کریپتولیز لیزری با هدف کاهش عمق و اندازه کریپت ها، جلوگیری از تجمع باقی مانده ها و تشکیل سنگ لوزه ها در آینده انجام می شود.

• برداشتن لوزه: زمانی که سنگ های لوزه عود می کنند و به طور قابل توجهی کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهند، جراحی لوزه ممکن است به عنوان آخرین راه حل در نظر گرفته شود. تونسیلکتومی یک عمل جراحی است که شامل برداشتن کامل لوزه ها می شود. به طور کلی این روش در از بین بردن سنگ های لوزه موثر است، اما نیاز به یک دوره نقاهت دارد.